สืบเนื่องจากลุ่มน้ำแม่คำและลุ่มน้ำแม่จัน ในฤดูแล้งประสบปัญหาขาดแคลนน้ำ ส่วนในฤดูฝนประสบปัญหาน้ำท่วมพื้นที่เกษตรและที่อยู่อาศัย        ส่งผลกระทบให้แก่ประชาชน

การพัฒนาแหล่งน้ำที่ผ่านมาหน่วยงานต่าง ๆ ได้ดำเนินการก่อสร้างโครงการชลประทานขนาดเล็กกระจายอยู่ทั่วไป แต่ยังไม่สามารถแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ 

กรมชลประทาน จึงดำเนินการศึกษาการพัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่คำและลุ่มน้ำแม่จันโดยวางแผนพัฒนาโครงการอ่างเก็บน้ำขนาดกลาง ในการบรรเทาและแก้ไขปัญหาอุทกภัยและการขาดแคลนน้ำในภาพรวมของลุ่มน้ำ ซึ่งโครงการอ่างเก็บน้ำแม่คำ จึงเป็นโครงการที่มีศักยภาพเป็นแหล่งกักเก็บน้ำต้นทุนของพื้นที่ได้

เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมของโครงการ ในปี พ.ศ. 2566 – 2567 กรมชลประทาน ได้มอบหมายให้ บริษัท วิศวชลกร จำกัด เป็นผู้ดำเนินงาน งานจ้างสำรวจ ออกแบบ โครงการอ่างเก็บน้ำแม่คำ ซึ่งมีแผนจะแล้วเสร็จในช่วงต้นเดือนกันยายน พ.ศ. 2567  และคาดว่าจะได้รับงบประมาณก่อสร้างประมาณปี พ.ศ. 2570 โดยใช้ระยะเวลาก่อสร้างประมาณ 3 ปีครึ่ง

สำหรับอ่างเก็บน้ำแม่คำ มีที่ตั้งหัวงานอยู่ในเขต ม.13 บ.สามัคคีใหม่ ต.แม่ฟ้าหลวง อ.แม่ฟ้าหลวง จ.เชียงราย ลักษณะเป็นเขื่อนหินทิ้งแกนดินเหนียว มีความยาวสันเขื่อน 352 เมตร กว้าง 10 เมตร สูง 64 เมตร สามารถกักเก็บน้ำได้ 51.73 ล้าน ลบ.ม.

โดยคาดว่าเมื่อพัฒนาอ่างเก็บน้ำแม่คำแล้วเสร็จตามแผนงาน สามารถเพาะปลูกได้ประมาณ 67,000 ไร่ เป็นแหล่งน้ำเพื่อการอุปโภค-บริโภค ช่วยบรรเทาอุทกภัย เป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์น้ำของท้องถิ่น แหล่งท่องเที่ยวของชุมชน ช่วยรักษาสมดุลนิเวศรอบอ่าง/ตลอดลำน้ำ รวมทั้งสนับสนุนกิจกรรมการใช้น้ำด้านอื่นๆ ของประชาชนในพื้นที่ อ.แม่ฟ้าหลวง อ.แม่จัน อ.แม่สาย และ อ.เชียงแสน จ.เชียงราย